မဇၥ်ိမလမ္းစဥ္ ( ၃ )

မဇၥ်ိမလမ္းစဥ္-( ၃ )
*************
သကၠာယဒိ႒ိ
*********
သကၠာယ-ဟူသည္ ထင္ရွားရွိေသာခႏၶာငါးပါးပင္ျဖစ္၏။

သကၠာယဒိ႒ိ-ဟူသည္ ထင္ရွားရွိေသာ ခႏၶာငါးပါးအ
ေပါင္း၌ မွားယြင္းေသာအားျဖင္႔ႏွလုံးသြင္းျခင္း၊မွားယြင္း
ေသာအားျဖင္႔သုံးသပ္ျခင္း၊ပင္ျဖစ္သည္။
ပဋိသမိ ၻဒါမဂ္ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္၌-
ရုပ္ကုိ-ဤရုပ္သည္ ငါ၏ဥစၥာတည္း။
ဤရုပ္သည္ ငါျဖစ္၏။ဤရုပ္သည္ ငါ၏ကုိယ္တည္း။
ေဝဒနာကုိ------
သညာကုိ-------
သခၤ ါရကုိ-------
ဝိညာဏ္ကုိ------ငါ၏ကုိယ္တည္းစသျဖင္႔---
မွားယြင္းေသာအားျဖင္႔ႏွလုံးသြင္းျခင္း။
မွားယြင္းေသာအားျဖင္႔ သုံးသပ္ျခင္းသည္
သကၠာယဒိ႒ိ မည္၏။

သကၠာယဒိ႒ိ ကုိပင္ ငါ ဟူေသာ အတၲ အစဥ္လုိက္
ပါတတ္ေသာေၾကာင္႔ အတၲႏုဒိ႒ိ ဟုလည္းေခၚၾက
ေသးသည္။(အတၱ အစဥ္လုိက္ေသာ ဒိ႒ိ)

သံယုတ္ပါဠိေတာ္ ၊ေနတၱိပါဠိေတာ္ ၊စူဠနိေဒၵသပါဠိေတာ္
စသည္၌ "ခႏၶာငါးပါးကုိ ခႏၶာငါးပါးဟု မရႈ႕မျမင္ မယူ
ဆပဲ ၊ပုဂၢိဳလ္၊သတၱဝါ၊လူ၊နတ္၊ျဗဟၼာ၊ေယာက်ာ္း၊မိန္းမ၊
အသက္ေကာင္၊သူ၊ငါ၊ေလာက၊စသည္တုိ႔ျဖစ္၏။"ဟု
အထင္မွား အျမင္မွားလွ်က္ ရႈ႕ျမင္ယူဆသည့္ ဒိ႒ိ ကုိ
သကၠာယဒိ႒ိ ဟုေဟာေတာ္မူ၏။

ခႏၶာငါးပါးႏွင္႔စပ္၍ သကၠာယဒိ႒ိ ( ၂၀ )
၁။႐ုပ္ ကုိ အတၱ ဟူ၍ ႐ႈ႕၏။
၂။႐ုပ္ ႐ွိေသာ အတၱ ဟူ၍႐ႈ႕၏။
၃။အတၱ ၌ ႐ုပ္ ရွိ၏ ဟု႐ႈ႕၏။
၄။႐ုပ္ ၌ အတၲ ႐ွိ၏ ဟု႐ႈ႕၏။

၅။ေဝဒနာ ကုိ အတၱ ဟူ၍ရႈ႕၏။
၆။ေဝဒနာ ရွိေသာ အတၱ ဟူ၍ရႈ႕၏။
၇။အတၱ ၌ ေဝဒနာ ရွိ၏ဟုရႈ႕၏။
၈။ေဝဒနာ ၌ အတၱ ရွိ၏ဟုရႈ႕၏။

၉။သညာ ကုိ အတၱ ဟူ၍ရႈ႕၏။
၁၀။သညာ ရွိေသာ အတၱ ဟူ၍ရႈ႕၏။
၁၁။အတၱ ၌ သညာ ရွိ၏ဟုရႈ႕၏။
၁၂။သညာ ၌ အတၱ ရွိ၏ဟုရႈ႕၏။

၁၃။သခၤ ါရ ကုိ အတၱ ဟူ၍ရႈ႕၏။
၁၄။သခၤ ါရ ႐ွိေသာ အတၱ ဟူ၍ရႈ႕၏။
၁၅။အတၱ ၌ သခၤ ါရ ႐ွိ၏ဟုရႈ႕၏။
၁၆။သခၤ ါရ ၌ အတၱ ႐ွိ၏ဟု႐ႈ႕၏။

၁၇။ဝိညာဏ္ ကုိ အတၱ ဟူ၍႐ႈ႕၏။
၁၈။ဝိညာဏ္ ႐ွိေသာ အတၱ ဟူ၍႐ႈ႕၏။
၁၉။အတၱ ၌ ဝိညာဏ္ ႐ွိ၏ဟု႐ႈ႕၏။
၂၀။ဝိညာဏ္ ၌ အတၱ ႐ွိ၏ဟု႐ႈ႕၏။

၁။ရုပ္ ကုိ အတၱ ဟူ၍႐ႈ႕၏။ဆုိရာ၌ ႐ုပ္ႏွင္႔အတၱ မခြဲ
ျခားပဲ တစ္ခုတည္း ဟုစြဲလန္းမွတ္ယူျခင္းျဖစ္၏။
မီးေတာက္ႏွင္႔အလင္းေရာင္ မခြဲျခားပဲ မီးေတာက္
သည္ပင္ အလင္းေရာင္ ဟုယူဆျခင္းမ်ိဳးျဖစ္၏။

၂။႐ုပ္ ႐ွိေသာ အတၱ ဟူ၍႐ႈ႕၏။ဆုိရာ၌ ႐ုပ္ႏွင္႔အတၱ
ခြဲျခား၍ စြဲလန္းမွတ္ယူျခင္းျဖစ္၏။
အရိပ္႐ွိေသာသစ္ပင္ ဟူ၍ဆုိရာ၌ အရိပ္တျခားသစ္
ပင္တျခား ဟုယူဆျခင္းမ်ိဳးျဖစ္၏။

၃။အတၱ ၌ ႐ုပ္ ႐ွိ၏ ဟု႐ႈ႕၏။ဆုိရာ၌ အတၱတျခား႐ုပ္
တျခား ဟုစြဲလန္းမွတ္ယူျခင္းျဖစ္၏။
ပန္း၌အနံ႔႐ွိ၏ ဟုဆုိရာ၌ ပန္းသည္ အနံ႔၏တည္ရာ
ျဖစ္သည္ ဟုယူဆျခင္းမ်ိဳးျဖစ္၏။

၄။႐ုပ္ ၌ အတၱ ႐ွိ၏ ဟု႐ႈ႕၏။ဆုိရာ၌ ႐ုပ္တျခားအတၱ
တျခား ဟုစြဲလန္းမွတ္ယူျခင္းျဖစ္၏။
ပတၱျမားၾကဳတ္၌ပတၱျမား႐ွိ၏ ဟုဆုိရာ၌ ၾကဳတ္သည္
ပတၱျမား၏ တည္ရာျဖစ္သည္ ဟုယူဆျခင္းမ်ိဳးျဖစ္၏။

ေဝဒနာ အစ႐ွိသည္တုိ႔၌လည္း ဤအတူပင္ စြဲလန္း
မွတ္ယူျခင္းျဖစ္၏။ဤကားသကၠာယဒိ႒ိႏွစ္ဆယ္၏
သေဘာအဓိပၸါယ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။

ဤဆုိခဲ႔ၿပီးေသာ သကၠာယဒိ႒ိ ေခၚ အတၱ စြဲလန္းမႈ႕
မေပ်ာက္သမွ် မဂ္ ဖုိလ္ သုိ႔မေရာက္ႏႈိင္ေပ။
ထုိသကၠာယဒိ႒ိ သည္ မိစၧာဒိ႒ိ အားလုံး၏ အစမူလ
ပင္ျဖစ္သည္။မိစၧာဒိ႒ိတုိ႔၏ ေရခံေျမခံသဖြယ္ျဖစ္၏။

သကၠာယဒိ႒ိ ေခၚ အတၱ စြဲလန္းမႈ႕သည္ အပါယ္သုိ႔
က်ေစႏႈိင္ေသာ အျပစ္မ်ိဳးမဟုတ္သလုိ နတ္ရြာသုဂတိ
ကုိလည္း မတားဆီးႏႈိင္ေပ။သုိ႔ေသာ္ သကၠာယဒိ႒ိေခၚ
အတၱအစြဲအလန္း မိမိသႏၲာန္မွာယူဆစြဲလန္းလာပါက
အဖန္ဖန္မွားယြင္းစြာႏွလုံးသြင္း၍သုံးသပ္မိလွ်င္ေနာက္
ဆက္တြဲအေနျဖင္႔ အလြန္ဆုိးရြားေသာ ဥေစၧဒဒိ႒ိႏွင္႔
သႆတဒိ႒ိတုိ႔ကုိျဖစ္ပြားေစလွ်က္ အပါယ္ငရဲသုိ႔
လည္းက်ေရာက္ႏႈိင္စရာ႐ွိသျဖင္႔အထူးသတိျပဳဆင္
ျခင္အပ္ေပသည္။

သကၠာယဒိ႒ိ ႏွင္႔ပါတ္သက္၍ သတိေပးခ်က္အျဖစ္
သဂါထာဝဂၢ သံယုတ္ပါဠိေတာ္ ဝါသုဒတၱ သုတ္တြင္

သတၱိယာ ဝိယ ၾသမေ႒ာ ၊ဒယွမာေနာဝ မတၱေက၊
သကၠာယဒိ႒ိ ံ ပဟာနာယ ၊သေတာ ဘိကၡဳ ပရိဗၺေဇ။

လွံမျဖင္႔ အထက္မွႏွိပ္၍ အထုိးခံေနရေသာသူသည္
စူးဝင္ေနေသာ ထုိလွံမကုိပယ္ႏႈတ္ရန္ အပူတျပင္း
အားထုတ္ရာသကဲ႔သုိ႔လည္းေကာင္း ၊ဦးေခါင္း၌ မီးစြဲ
ေလာင္ေနေသာသူသည္ မီးကုိၿငိမ္းသတ္ရန္ အေဆာ
တလွ်င္ ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ရာသကဲ႔သုိ႔လည္းေကာင္း၊
သံသရာေဘးကုိ႐ႈ႕ျမင္တတ္ေသာပုဂၢိဳလ္သည္ ပရမတၳ
အားျဖင္႔ ထင္႐ွား႐ွိေနေသာ ခႏၶာငါးပါးအေပၚ၌ မွား
ယြင္းစြာသုံးသပ္၍ စြဲလန္းတတ္ေသာ အထင္မွားမႈ႕
( သကၠာယဒိ႒ိ )ကုိ ပယ္ႏႈတ္ရန္ သတိပညာႏွင္႔ျပည့္
စုံသည္ျဖစ္၍ အေဆာတလွ်င္ အားထုတ္က်င္႔ႀကံရ
မည္။ဟုေဟာေတာ္မူေလသည္ ။

သကၠာယဒိ႒ိ ပယ္ႏႈတ္ရန္ နည္းမွန္လမ္းမွန္အျဖစ္သိ
ရွိၾကရမည္မွာ---
၁။သကၠာယအဖုိ႔အစုမ်ား
၂။သကၠာယျဖစ္ေၾကာင္းတရားမ်ား
၃။သကၠာယခ်ဳပ္ရာေနရာ
၄။သကၠာယခ်ဳပ္ေၾကာင္းအက်င္႔မ်ား
စသည္တုိ႔ျဖစ္ၾကပါသည္။

၁။သကၠာယအဖုိ႔အစုဆုိသည္မွာ
ဥပါဒါနကၡႏၶာ ငါးမ်ိဳးကုိဆုိလုိပါသည္။အက်ယ္ကုိ
ဆင္ျခင္ေလ။

၂။သကၠာယျဖစ္ေၾကာင္းတရားမ်ားဆုိသည္မွာ
ကာမ၌တပ္မက္ေသာ-ကာမတဏွာ
ဘဝ၌တပ္မက္ေသာ-ဘဝတဏွာ
ဘဝျပတ္ျခင္း၌တပ္မက္ေသာ-ဝိဘဝတဏွာ
ထုိထုိအာ႐ုံထုိထုိဘဝ၌ႏွစ္သက္ေသာတဏွာ-
တုိ႔သည္ သကၠာယျဖစ္ေၾကာင္းတရားမ်ားျဖစ္ၾက၏။

၃။သကၠာယခ်ဳပ္ရာေနရာ အဖုိ႔အစုဆုိသည္မွာ
ဤတဏွာ၏ အၾကြင္းမ႐ွိကင္းျပတ္ခ်ဳပ္ၿငိမ္းမႈ႕စြန္႔မႈ႕
မကပ္ၿငိမႈ႕လြတ္ေျမာက္မႈ႕မတြယ္တာမႈ႕တုိ႔ျဖစ္၏။

၄။သကၠာယခ်ဳပ္ေၾကာင္းအက်င္႔မ်ား ဆုိသည္မွာ
သမၼာဒိ႒ိ။သမၼာသကၤပၸ။သမၼာဝါစာ။သမၼာကမၼႏၲ။
သမၼာအာဇီဝ။သမၼာဝါယာမ။သမၼာသတိ။သမၼာသမာဓိ။
ဟူေသာ အဂၤ ါရွစ္ပါးရွိေသာ အရိယာမဂ္ပင္ျဖစ္၏။

မဇၥ်ိမပဋိပဒါ ( ၂ )

မဇၥ်ိမခရီးစဥ္ ( ၂ )
************
ဒိ႒ိ
***
ဒိ႒ိ သဒၵါသည္ သူ႔ခ်ည္းသက္သက္ဆုိ လွ်င္---
"အယူ ။ အျမင္" ဟုသာ သာမည(သာမန္)အနက္
ျမန္မာျပန္ဆုိမႈ႕ျပဳရသည္ ။

ဒိ႒ိသဒၵါသည္။အယူ။အျမင္။ဒိ႒ိေစတသိက္။ရႈ႕သိ
ျမင္ျခင္း။အထင္အျမင္။ရႈ႕ျမင္တတ္ေၾကာင္းမ်က္လုံး။
ျမင္ျခင္း။ၾကည့္ရႈ႕ျခင္း။သိျခင္း။စိစစ္ျခင္း။စသျဖင္႔အ
နက္မ်ားစြာကုိေဟာႏႈိင္ေသာ္လည္း----

၁။အယူမွား အျမင္မွား မိစၧာဒိ႒ိ ။
၂။အယူမွန္ အျမင္မွန္ သမၼာဒိ႒ိ ။
ဟူ၍ႏွစ္မ်ိဳးသာ ရွိေပသည္ ။အယူမွန္ အျမင္မွန္
သမၼာဒိ႒ိကုိ ကုသုိလ္အရာ၌ ရအပ္၍ အယူမွား
အျမင္မွား မိစၧာဒိ႒ိကုိ အကုသုိလ္အရာ၌ရအပ္၏။

မွားေသာအယူအေၾကာင္းကုိ ေလ႔လာမည္ျဖစ္သ
ျဖင္႔ "ဒိ႒ိ" ဟုသီးျခားေဖာ္ျပမႈ႕ကုိ "မွားေသာအယူ"
ဟုသာ ဆုိလုိပါသည္ ။ဒိ႒ိႏွင္႔ပါတ္သက္၍ မ်ားျပား
ေသာ သိမွတ္ဖြယ္ရာ ေလ႔လာစရာ ရွိေသာ္လည္း
ဤ၌ နားလည္ရုံ အက်ဥ္းမွ်ကုိသာဆုိပါမည္ ။

( ၁ )
မိစၧာဒိ႒ိမွန္သမွ်သကၠာယဒိ႒ိမွေပါက္ဖြားလာျခင္း
သာျဖစ္ပါသည္ ။ေလာက၌ ရွိရွိသမွ်ေသာ မိစၧာဒိ႒ိ
အယူမွန္သမွ်သည္ သကၠာယဒိ႒ိလွ်င္အမြန္အစရွိ
ၾကကုန္၏ ။ပုထုဇဥ္သတၱဝါမွန္သမွ်သည္ ထင္ရွား
ရွိေသာ ခႏၶာငါးပါး အေပါင္း၌ မွားေသာအားျဖင္႔ႏွလုံး
သြင္းျခင္း မွားေသားအားျဖင္႔သုံးသပ္ျခင္း ေၾကာင္႔
သကၠာယဒိ႒ိသည္ ျဖစ္ပြားလာေပသည္ ။
( ၂ )
ဒိ႒ိအားလုံးအက်ဥ္ခ်ဳံး၍ေရတြက္လွ်င္ သႆတဒိ႒ိ
ႏွင္႔ ဥေစၧဒဒိ႒ိ ႏွစ္ပါးသာလွ်င္ ရွိေပသည္ ။ကမ႓ာၻေလာ
က၌ အယူဝါဒတီထြင္ၾကသူမ်ားသည္ ဝါဒအသစ္၏
အမည္နာမကုိ မည္သုိ႔ပင္ကင္ပြန္းတပ္ ေစကာမူ
သႆတဒိ႒ိႏွင္႔ဥေစၧဒဒိ႒ိ အတြင္းမွမလြတ္ကင္းႏႈိင္
ၾကေပ ။
( ၃ )
သႆတဒိ႒ိႏွင္႔ဥေစၧဒဒိ႒ိ ကုိအတန္ငယ္ခ်ဲ႕၍မက်ဥ္း
မက်ယ္ ျဖင္႔ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဒိ႒ိအမ်ိဳးေပါင္း
၆၂-ပါးကုိ သီလကၡန္ပါဠိေတာ္၌အဓိပၸါယ္ႏွင္႔တကြ
သရုပ္ထုတ္ကာေဟာၾကားေတာ္မူသည္ ဟုဆုိပါ
သည္ ။ယင္းဒိ႒ိ ၆၂-ပါးတြင္ ဥေစၧဒဒိ႒ိ ၇-ပါးႏွင္႔
သႆတဒိ႒ိ ၅၅-ပါး ပါဝင္ပါသည္ ။
( ၄ )
သတၱေလာကႀကီးတစ္ခုလုံး၌ ျဖစ္ပြားေပၚေပါက္ခဲ႔
ေသာ အယူဝါဒမ်ား လက္ရွိက်င္႔သုံးေနသည့္အယူ
ဝါဒမ်ား ေနာင္တြင္ထပ္မံျဖည့္စြက္မည့္အယူဝါဒမွန္
သမွ်သည္ မိစၧာဒိ႒ိ ၆၂-ပါး၌သာအက်ံဳးဝင္ပါသည္။
တစ္နည္း ဥေစၧဒဒိ႒ိ ႏွင္႔ သႆတဒိ႒ိ ႏွစ္ပါး၌သာ
အက်ဳံးဝင္ပါသည္ ။တစ္နည္း သကၠာယဒိ႒ိ ႏွစ္ဆယ္
၌သာလွ်င္အက်ဳံးဝင္ပါသည္ ။
( ၅ )
မိစၧာဒိ႒ိသည္ အစိတ္အစိတ္အားျဖင္႔ အမည္နာမ
အားျဖင္႔ မေရမတြက္ႏႈိင္ေအာင္ပင္ မ်ားျပားလွေသာ္
လည္း ခႏၶာငါးပါးႏွင္႔ စပ္၍သာ တစ္နည္း ရုပ္တရား
နာမ္တရား ႏွစ္ပါးႏွင္႔စပ္၍သာ ျဖစ္ပြားေပၚေပါက္လာ
ရျခင္းျဖစ္ပါသည္ ။သုိ႔ျဖစ္ရာ ခႏၶာငါးပါးႏွင္႔ စပ္၍ျဖစ္
ေသာ သကၠာယဒိ႒ိကုိ စနစ္တက်ေလ႔လာသိရွိထား
ဖုိ႔မျဖစ္မေနလုိအပ္သည္ဟုသာဆုိရပါမည္ ။အျခား
အျခားေသာ သိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ားကုိလည္း စြမ္းႏႈိင္သ
မွ်ေလ႔လာျခင္းအားျဖင္႔ အသိဉာဏ္၏ သန္႔ရွင္းစင္
ၾကယ္၍ရင္႔က်က္မႈ႕ကုိျဖစ္ေစႏႈိင္ပါသည္ ။

အေျခအေနအရ အလ်ဥ္းသင္႔သလုိ ေဖာ္ျပသြားရန္
ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိပါသည္ ။သကၠာယဒိ႒ိအေၾကာင္းကုိ
ဆက္လက္ေဖာ္ျပသြားပါမည္ ။
မွတ္ခ်က္။   ။ပါဠိအကုိးအကားမ်ားကုိ ေရးသားေဖာ္
ျပရာတြင္မွားယြင္းမည္စုိးသည္ကတစ္ေၾကာင္း ဖတ္မွတ္သူမ်ား
အဆင္မေျပျဖစ္ႏႈိင္သည္ တုိ႔ေၾကာင္႔ ခ်န္လွပ္ခဲ႔ပါ
သည္ ။    ။

The Middle Way.01

ပုထုဇဥ္ႏွစ္မ်ိဳး
----------------
မဇၥ်ိမခရီးစဥ္(၁)
•••••••••••••
ကိေစၧာ မႏုႆပဋိလာေဘာ ၊ကိစၧံ မစၥာန ဇီဝိတံ၊
ကိစၧံ သဒၶမၼႆဝနံ ၊ကိေစၧာ ဗုဒၶါနမုပၸါေဒါ ။

လူအျဖစ္ကုိရျခင္းသည္ခဲယဥ္း၏။သတၱဝါတုိ႔၏အ
သက္ရွည္ျခင္းသည္ခဲယဥ္း၏။သူေတာ္ေကာင္းတ
ရားကုိနာၾကားရျခင္းသည္ခဲယဥ္း၏။ဘုရားရွင္တုိ႔ပြင္႔
ထြန္းေပၚေပါက္လာရျခင္းသည္ခဲယဥ္း၏ ။
ဓမၼပဒ။၁၈၂ ။

ပုထုဇဥ္
*****
ဒုေဝ ပုထုဇၨနာ ဝုတၲာ ၊ဗုေဒၶနာဒိစၥ ဗႏၶဳနာ ။
အေႏၲာ ပုထုဇၨေနာ ဧေကာ ၊ကလ်ာေဏေကာ
ပုထုဇၨေနာ ။(အ႒ကထာ)

ေနမင္း၏ အႏြယ္ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား
သည္ ႏွစ္ေယာက္ကုန္ေသာ ပုထုဇဥ္တုိ႔ကုိေဟာ
ေတာ္မူအပ္ကုန္၏ ။

-အေႏၲာပုထုဇၨေနာ ဧေကာ ။ပညာမ်က္စိကန္းေသာ
အႏၶပုထုဇဥ္လည္းတစ္ေယာက္ ။

-ကလ်ာေဏေကာ ပုထုဇၨေနာ ။ပညာမ်က္စိေကာင္း
ေသာ ကလ်ာဏပုထုဇဥ္လည္းတစ္ေယာက္ ။

အႏၶပုထုဇဥ္လကၡဏာ
***************
ယႆ ခႏၶ ဓာတု အာယတန ပစၥယကာရ သတိ
ပ႒ာနာ ဒီသု ဥဂၢဟပရိပုစၧာဝိနိစၧယရဟိတတၲာ ဒိ႒ိ
ပဋိေသဓေကာ ေနဝအာဂေမာ ။(အ႒ကထာ)

အၾကင္ပုဂၢိဳလ္အား-
( ခႏၶ ဓာတု အာယတန ပစၥယကာရ သတိပ႒ာနာ
ဒီသု )
ခႏၶာတရား ၊ဓာတ္တရား၊အာယတနတရား ၊ပဋိစၥ
သမုပၸါဒ္တရား ၊သတိပ႒ာန္တရား ၊စသည္တုိ႔၌ ။

( ဥဂၢဟပရိပုစၧာဝိနိစၧယရဟိတတၲာ )
ပါဠိကုိအစြဲအၿမဲရျခင္း ၊အနက္ကုိေဆြးေႏြးျခင္း ၊
ဆုံးျဖတ္ရွင္းလင္းႏႈိင္ျခင္းမွ ကင္းသည္၏ အျဖစ္
ေၾကာင္႔ ။

( ဒိ႒ိပဋိေသဓေကာ )
မိမိသႏၲာန္၌ရွိေနေသာ သကၠာယဒိ႒ိတရားကုိတား
ျမစ္ပယ္ဖ်က္ႏႈိင္ေသာ ။

(အာဂေမာ)
အဘိဓမၼာ ၊သုတၲန္ က်မ္းဂန္ ႏႈတ္ငုံေလ႔က်က္
ေဆာင္ရြက္ရရွိေသာ ပါဠိတရားသည္ ။

(ေနဝအတၳိ) မရွိ ။(ေသာ) ထုိပုဂၢိဳလ္ကုိ ။( အႆုတ
ဝါ ဣတိ ) သုတဗုဒၶိ ဉာဏ္မ်က္စိမွကင္းေသာ အႏၶ
ပုထုဇဥ္ဟူ၍ ။ (ေဉ ေယ်ာ ) သိအပ္၏ ။

ကလ်ာဏပုထုဇဥ္
*************
ခႏၶာငါးပါး ၊အာယတန ၁၂-ပါး ၊ဓာတ္ ၁၈-ပါး ။
ပါဠိဘာသာအတုိင္းသရုပ္ကြဲစြဲၿမဲျခင္းဟူေသာ-
ဥဂၢဟ ။

မိမိတုိ႔ဘာသာစကားႏွင္႔ေနရာတက်ျပ၍ေျပာႏႈိင္
ျခင္းဟူေသာ- ပရိပုစၧာ ။

ကုိယ္ေတြ႕ဒိ႒ိဟူေသာ- ဥဒါဟရုဏ္ လည္းေကာင္း ။

ထင္ျမင္ႏႈိင္ရန္ ပုံသ႑ာန္ဟူေသာ- ဥပမာလည္း
ေကာင္း ။

ဤသုိ႔-တစ္ခုတစ္ခုေသာဓာတ္၌ ဥဒါဟရုဏ္ ပုံသက္
ေသ သာဓက တုိ႔တကြႏွင္႔ ေနရာတက် ေျပာဆုိႏႈိင္
ျခင္းဟူေသာ- ဝိနိစၧယ ။

ဤသုိ႔-ဥဂၢဟ ပရိပုစၧာ ဝိနိစၧယ သုံးပါးတုိ႔ျဖင္႔ ခႏၶာတ
ရား၌ ဉာဏ္မ်က္စိေပါက္ၿပီးသူ ။

အာယတန ဓာတ္ တုိ႔၌ ဉာဏ္မ်က္စိေပါက္ၿပီးသူ ။

ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ အဂၤ ါ ၁၂-ပါးတုိ႔၌ ဉာဏ္မ်က္စိေပါက္
ၿပီးသူ ။

သတိပ႒ာန္ေလးပါး ၊ဣဒၶိပါဒ္ေလးပါး ၊ဣိေျႏၵငါးပါး ၊
ဗုိလ္ငါးပါး ၊ေဗာဇၥ်င္ ၇-ပါး ၊မဂၢင္ရွစ္ပါး ၊ဟူေသာ
ေဗာဓိပကၡိယတရား ၃၇-ပါးတုိ႔၌ ကြဲျပားရွင္းလင္းစြာ
ဉာဏ္မ်က္စိေပါက္ေသာသူ ။

( ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ကုိ က်မ္းဂန္တုိ႔၌ စူဠေသာတာ
ပန္ ဟုလည္းဆုိသည္။)

( ဓမၼ-အကၡိ )တရားမ်က္စိ-ဉာဏ္မ်က္စိ ရွိေသာသူ
ကုိ ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ ဟုေခၚ၍ ----

တရားမ်က္စိ-ဉာဏ္မ်က္စိ မရွိေသာသူကုိ အႏၶပုထု
ဇဥ္ဟုေခၚသည္ ။----

ဤကား လယ္တီဆရာေတာ္၏ ဥတၲမပုရိသဒီပနီ
၌ ေဖာ္ျပေသာ ပုထုဇဥ္ႏွစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္ ။

ပုထုဇဥ္ႏွစ္မ်ိဳး
**********
၁။သကၠာယဒိ႒ိအားႀကီးစြာျဖစ္ေသာပုထုဇဥ္ ။
၂။သကၠာယဒိ႒ိအားႀကီးစြာမျဖစ္ေသာပုထုဇဥ္ ။
(ယင္းႏွစ္မ်ိဳးတြင္ သကၠာယဒိ႒ိအားႀကီးစြာျဖစ္ေသာ
ပုထုဇဥ္ ပုဂၢိဳလ္တုိ႔သည္ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း ကင္း၍ အ
လြန္ရဲဝံ႔ၾကကုန္၏ ။ယင္းသုိ႔မေၾကာက္ရြံ႕ၾကျခင္းသည္
ယင္းပုထုဇဥ္ သတၲဝါတုိ႔ သႏၲာန္၌ သကၠာယဒိ႒ိအား
ႀကီးျခင္း ၊ေထာင္လႊားမႈ႕မာန္မာနအားႀကီးျခင္း ၊ယင္း
သကၠာယဒိ႒ိ ၊မာန တုိ႔ကုိမွီ၍ ျပင္းစြာေတြေဝျခင္းေမာ
ဟ စသည္တုိ႔ ကိန္းဝပ္တည္ရွိေနျခင္းေၾကာင္႔ျဖစ္၏။)

အႏၶပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္
*************
ခႏၶာ ။အာယတန ။ဓာတ္ ။သစၥာ ။ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ။
သတိပ႒ာန္ ။စသည္တုိ႔ကုိ သင္ယူျခင္း ေမးျမန္းျခင္း
မရွိသည္ျဖစ္၍ လုံးဝမသိနားမလည္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳး
ကုိ အႏၶပုထုဇဥ္ဟုေခၚသည္ ။

ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္
*****************
ခႏၶာ ။အာယတန ။ဓာတ္ ။သစၥာ ။ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ။
သတိပ႒ာန္ ။စသည္တုိ႔ကုိ သင္ယူျခင္း ေမးျမန္းျခင္း
ရွိသည္ျဖစ္၍ တတ္သိနားလည္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးကုိ
ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ဟုေခၚသည္ ။
(အဘိ ။႒ ။၁ ။၃၈၃ ။)

အႏၶပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ သကၠာယဒိ႒ိမွ မလြတ္
ကင္းႏႈိင္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္ ။

ယင္းပုဂၢိဳလ္တုိ႔သည္ ဘုရားအစရွိေသာ အရိယာသူ
ေတာ္ေကာင္းတုိ႔၏ တရားကုိက်င္႔သုံးဖုိ႔ မဆုိထားႏွင္႔
ၾကားမွ်မၾကားဖူးသူမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ အေလ်ာက္----
ခႏၶာငါးပါးကုိ အတၱ(ငါ)ဟူ၍၄င္း----
အတၱ(ငါ)ကုိ ခႏၶာငါးပါးဟူ၍၄င္း----
အတၱ(ငါ)၌ ခႏၶာငါးပါးရွိ၏ဟူ၍၄င္း----
ခႏၶာငါးပါး၌ အတၱ(ငါ)ရွိ၏ဟူ၍၄င္း-----
အလြဲလြဲအေခ်ာ္ေခ်ာ္ ရႈ႕ျမင္ၾကသူမ်ားျဖစ္ၾက၍
သကၠာယဒိ႒ိမွ မလြတ္ကင္းႏႈိင္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။

ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ သကၠာယဒိ႒ိမွ
လြတ္ကင္းႏႈိင္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္ ။

ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ ခႏၶာငါးပါးကုိ အ
ရိယာလမ္းစဥ္ သမၼာဒိ႒ိဉာဏ္ျဖင္႔ အမွန္အတုိင္း
ဉာဏ္သက္ဝင္ ရႈ႕ျမင္သူမ်ားျဖစ္ၾက၍ သကၠာယဒိ႒ိ
မွ လြတ္ကင္းႏႈိင္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္ ။

ခႏၶာငါးပါးတုိ႔၌ ဟုတ္တုိင္းမွန္စြာသိမႈ႕ ဝိဇၨာ(အေမာဟ)
တည္းဟူေသာအလင္းေရာင္ကုိရၾကကုန္လွ်က္ မိမိတုိ႔
၏ အတၱ(ငါ)ေကာင္းစားေရး အတြက္မဟုတ္ေတာ႔ပဲ
ခႏၶာငါးပါးခ်ဳပ္ရာ ဒုကၡကုန္ရာ နိဗၺာန္ကုိ ေမွ်ာ္မွန္း၍
ဒါနစေသာေကာင္းမႈ႕ကံတုိ႔ကုိျပဳလုပ္ၾကကုန္၏ ။

သုိ႔ျဖစ္၍ ေလာကမွထြက္ေျမာက္ရာ နိဗၺာန္သုိ႔ဆုိက္
ေရာက္လုိၾကေသာ သူသူငါငါ ဟူသမွ်တုိ႔သည္ ၊သံ
သရာခရီး၌ လမ္းမွန္စြာသြားတတ္ေသာ ကလ်ာဏ
ပုထုဇဥ္ ျဖစ္ဖုိ႔ရန္ အလြန္အေရးႀကီးလွေပသည္ ။

ယၡဳကာလ ဗုဒၶျမတ္စြာသာသနာႏွင္႔ ႀကံဳႀကိဳက္ေနခ်ိန္
ဝယ္ ခႏၶာ ၊အာယတန ၊ဓာတ္ ၊သစၥာ ၊ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ၊
သတိပ႒ာန္စသည္တုိ႔၏ အမည္ႏွင္႔အဓိပၸါယ္ကုိ သုိ႔
မဟုတ္ ရုပ္နာမ္ ႏွစ္ပါး အေၾကာင္း ရွင္းလင္းကြဲျပား
စြာ သိရွိနားလည္တတ္ကြ်မ္းေအာင္ အဘိဓမၼာအရာ
၌ ကြ်မ္းက်င္တတ္ေျမာက္နားလည္ေသာ ပညာရွိတုိ႔
အထံ ရုိေသစြာဆည္းကပ္လွ်က္ သင္ၾကားနာယူမွတ္
သားကာ ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ ျဖစ္ေရးကုိ လက္မေႏွး
သင္႔ ၊လွ်င္ျမန္စြာျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္သင္႔လွသည္ ။

ဝိဘဇၨဝါဒ

ဝိဘဇၨဝါဒ
*******
ဝိဘဇၨဝါဒ ကုိမၾကာမၾကာ ၾကားဖူးၾကပါလိမ္႔မည္။
သုိ႔ေသာ္ဘာကုိဆုိလုိမွန္းတိတိက်က်သိဖုိ႔ခက္၏။
ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ၍ေဝဖန္ပုိင္းျခားေသာဝါဒဟုသိၾက၏။

လက္လွမ္းမီသမွ်ရွာေဖြ၍အက်ဥ္းအားျဖင္႔ေဝငွလုိက္
ပါသည္။အသိပညာေဝငွ-(Share) လုပ္ျခင္းပင္ျဖစ္ပါ
သည္။

ဆရာႀကီးဦးေဌးေအာင္၏
ဗုဒၶေဒသနာႏွင္႔သိပၸံပညာ ၌ ဝိဘဇၨနည္း အျဖစ္
၁။ႏႈိက္ႏႈိက္ခြ်တ္ခြ်တ္ေလ႔လာၾက
(Inquiring mind)
၂။ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၾကည့္ၾက
(Analytical mind)
၃။အရင္းအျမစ္ေရာက္ေအာင္စူးစမ္းၾက
(Penetrating mind)
ဟူ၍ေရးသားေဖာ္ျပပါသည္။

သုဘလုလင္ ကုိ ျမတ္စြာဘုရား မိန္႔ၾကားပုံမွာ-

ဝိဘဇၨဝါေဒါ ေခါ အဟေမတၳ မာဏဝ နာဟေမတၳ
ဧကံသဝါေဒါ ။ျဖစ္ပါတယ္။

သုဘလုလင္ ဒီေနရာမွာ ငါက ဝိဘဇၨဝါဒ အတုိင္း
ခြဲခြဲျခားျခားေျပာမယ္။န ဧကံသဝါဒ တရားေသတစ္
ဖက္ေစာင္းနင္း မေျပာဆုိဘူး။ဆုိၿပီး မွားတဲ႔အက်င္႔
ကုိမခ်ီးမြမ္း မွန္တဲ႔အက်င္႔ကုိ ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူပါတယ္။

အဂၤုတၳိဳပါဠိေတာ္ ဒသကနိပါတ္
ဝဇၨိယ မာဟိတ သုတ္ မွာ ျမတ္စြာဘုရား၏ဝါဒကုိ
နက္ရႈိင္းစြာသိရွိထားတဲ႔ ဥပါသကာ ဝဇၨိယမာဟိတ
က တိတၳိေတြကုိ ဝိဘဇၨဝါဒ အေၾကာင္းေျပာပါတယ္။

ဂါရယွံ ေခါ ဘေႏၲ ဘဂဝါ ဂရဟတိ ပသံသိတဗၺံ
ပသံသတိ။ဂါရယွံ ေခါ ဘေႏၲ ဘဂဝါ ဂရဟေႏၲာ ပသံသိတဗၺံ ပသံသေႏၲာ ဝိဘဇၨဝါေဒါ ေခါ ဘေႏၲ
ဘဂဝါ န ေခါ ဧကံသဝါေဒါ။

အရွင္တုိ႔ ကြ်ႏုပ္တုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ကဲ႔ရဲ႕ထုိက္
ေသာအက်င္႔ ကဲ႔ရဲ႕ထုိက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ကုိ ကဲ႔ရဲ႕ေတာ္
မူ၏။ခ်ီးမြမ္းထုိက္ေသာအက်င္႔ ခ်ီးမြမ္းထုိက္ေသာ
ပုဂၢိဳလ္ကုိ ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူ၏။
ဝိဘဇၨဝါေဒါ-ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေျပာေဟာေလ႔ရွိ၏။န ေခါ
ဧကံသဝါေဒါ-တရားေသတစ္ဖက္ေစာင္းနင္းေျပာဆုိ
ေတာ္မမူ။

အဲဒီလုိေျပာဆုိခဲ႔တဲ႔ ဝဇၨိယမာဟိတ ကုိ ျမတ္စြာဘုရား
က  "သာဓု-သာဓု ဝဇၨိယမာဟိတ"ေကာင္းတယ္
ေကာင္းတယ္ ဝဇၨိယမာဟိတ လုိ႔ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူပါတယ္။

ဝိသုဒၶိမဂ္ မဟာဋီကာ မွာ
ဝိဘဇၨ သႆတုေစၧေဒ ဥေဘာ အေႏၲ အႏုပဂမၼ
မဇၥ်ိမပဋိပဒါဘူတႆ ပဋိစၥသမုပၸါဒႆ ေဒသနေတာ
ဘဂဝါ တဒႏုဝါဒေတာ တႆ သာဝကာ စ
ဝိဘဇၨဝါဒီေနာ ။

သႆတဝါဒ ဥေစၧဒဝါဒ တုိ႔ကုိ ခြဲျခားေဝဖန္စီစစ္၍
ယင္းဝါဒႏွစ္ပါးသုိ႔ မကပ္ေရာက္ပဲ အလယ္အလတ္
လမ္းစဥ္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ကုိေဟာေျပာေလ႔ရွိေသာေၾကာင္႔
ျမတ္စြာဘုရားသည္ဝိဘဇၨဝါဒီျဖစ္ေတာ္မူ၍ ျမတ္စြာဘု
ရားကဲ႔သုိ႔ေဟာေျပာတတ္ က်င္႔သုံးတတ္ေသာ ျမတ္
စြာဘုရား၏ တပည့္သားသံဃာေတာ္မ်ားသည္လည္း
ဝိဘဇၨဝါဒီ ပုဂၢိဳလ္ျမတ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ဤကဲ႔သုိ႔ ဋီကာဆရာ ရွင္ဓမၼပါလ၊ ရွင္သာရိပုတၲ တုိ႔
ဖြင္႔ျပေတာ္မူ ၾကပါသည္။
(ဝိသုဒၶိမဂ္ ၊မဟာဋီကာ ၊ ၂ ၊ ၂၄၀)

သႆတုေစၧဒဝါေဒ ဝိဘဇၨ ဝဒႏၲိ ။
အတၲႏွင္႔ေလာကၿမဲသည္ဟုယူဆေသာ သႆတဝါဒ
သတၲဝါ ေသဆုံးလွ်င္ ျပတ္သည္ ဟုယူဆေသာ
ဥေစၧဒဝါဒ တုိ႔မွားယြင္းေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေဝဖန္ဆန္း
စစ္၍ မဇၥ်ိမပဋိပဒါ ကုိေဟာေျပာညႊန္ျပေတာ္မူသျဖင္႔
လည္း ဝိဘဇၨဝါဒဟူ၍ ဆုိရပါသည္။

ဆရာႀကီး ဦးေရႊေအာင္၏  အတၲဝါဒမွအနတၲဝါဒသုိ႔
တြင္ ဝိဘဇၨဝါဒကုိ ဤသုိ႔ဆုိ၏။
ဝိဘဇၨဝါဒဆုိသည္မွာ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္သြယ္မႈ႕ကုိ
ခြဲျခား၍ယူေသာဝါဒျဖစ္၏။အမွန္အားျဖင္႔ ဝိဘဇၨဝါဒ
သည္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ပင္ျဖစ္ပါသည္။

အေၾကာင္းအက်ိဳးဆက္သြယ္မႈ႕၌အခ်င္းခ်င္းသႏၲာန္
တူမႈ႕ကုိ "ဧကတၲ" ဟုေခၚ၏။
အခ်င္းခ်င္း သေဘာလကၡဏာ ျခားနားမႈ႕ကုိ "နာနတၲ"
ဟုေခၚ၏။
ဖန္ဆင္းမႈ႕ဟူ၍မရွိပဲ ဓမၼတုိ႔၏ သေဘာအေလွ်ာက္ ျဖစ္
ေပၚလာမႈ႕ကုိ "အဗ်ာပါရ" ဟုေခၚ၏။
အေၾကာင္းႏွင္႔ အက်ိဳး လုိက္ေလ်ာညီေထြရွိမႈ႕ကုိ
"ဧဝံဓမၼတာ" ဟုေခၚ၏။

ဝိဘဇၨဝါဒသည္ ဧကတၱ ။နာနတၲ ။အဗ်ာပါရ ။ဧဝံဓမၼတာ။
ဟူေသာ သတ္မွတ္ခ်က္ အဂၤ ါေလးရပ္ႏွင္႔ျပည့္စုံရ၏။

အက်ဥ္းခ်ဳပ္ဆုိရလွ်င္ လမ္းစဥ္ႏွင္႔ပန္းတုိင္ႏွစ္မ်ိဳးရွိ
သည့္အနက္ လမ္းစဥ္ကုိသာ အဓိကထားၿပီး ပန္း
တုိင္ကုိအဓိကမထားေသာ ဝါဒကုိ အက်ိဳးပယ္ဝါဒ
(နတၴိကဒိ႒ိ)ဟုေခၚပါသည္။

ပန္းတုိင္ကုိသာ အဓိကထားၿပီး လမ္းစဥ္ကုိအဓိကမ
ထားေသာ ဝါဒကုိ အေၾကာင္းပယ္ဝါဒ(အႀကိယဒိ႒ိ)
ဟုေခၚပါသည္။

လမ္းစဥ္ေရာ ပန္းတုိင္ေရာ ႏွစ္မ်ိဳးစလုံးကုိပင္ အဓိက
မထားပဲ သက္ဦးဆံပုိင္သေဘာ ပရမ္းပတာ ေဆာင္
ရြက္တတ္ေသာ ဝါဒကုိ အေၾကာင္းအက်ိဳးပယ္ဝါဒ
(အေဟတုကဒိ႒ိ)ဟုေခၚပါသည္။

ဝိဘဇၨဝါဒကား အေၾကာင္းႏွင္႔အက်ိဳးႏွစ္မ်ိဳးစလုံးကုိ
ပင္ ရႈ႕ေထာင္႔အလုိက္ သူ႔ေနရာႏွင္႔သူအဓိကထား
သည့္ဝါဒ(သမၼာဒိ႒ိ)ျဖစ္ပါသည္။     ။

ဗုဒၶဝါဒသည္ ကမၼဝါဒ ။အနတၱဝါဒ ။နိဗၺာန္လမ္းျပဝါဒ။
အစရွိသျဖင္႔ ေျပာဆုိမႈ႕မ်ားသည္ ျပည့္စုံသည္ဟုမ
ဆုိႏႈိင္ပါ။သူ႕နည္းသူ႕ဟန္သူ႕ရႈ႕ေထာင္႔မွတစ္စိတ္
တစေဒသ မွန္ေသာ္လည္းျပည့္စုံမႈ႕မရွိပါ။

ဗုဒၶဝါဒကုိတစ္ခြန္းတည္းမွန္ကန္စြာေျပာဆုိမည္ဆုိ
လွ်င္ "ဝိဘဇၨဝါဒ" ဟုသာေျပာဆုိရမည္ျဖစ္ပါသည္။

ႏွစ္သစ္

ႏွစ္သစ္ မွာ မဂၤလာ ရွိေစခ်င္
**********************
မၾကာမီႏွစ္ေဟာင္းကုန္ဆုံးေတာ႔မည္။
မၾကာမီႏွစ္သစ္သုိ႔ေရာက္ပါေတာ႔မည္။

#အသက္ တစ္ႏွစ္ႀကီး သြားပါသည္။
#အရြယ္ တစ္ႏွစ္စာ အုိသြားပါသည္။
#အသက္တမ္း တစ္ႏွစ္ ေလ်ာ႔သြားပါသည္။
#ဘာေတြျဖစ္ခဲ႔သည္ကုိသိသလုိလုိရွိသည္။
#ဘယ္လုိေတြျဖစ္သည္ကုိသိသလုိလုိရွိသည္။
#ဘာေတြေၾကာင္႔ျဖစ္သည္ကုိ သိသလုိလုိရွိသည္။
#ဘာေတြျဖစ္လာဦးမည္ကုိမသိပါ။

္ေသခ်ာတာတစ္ခုရွိပါသည္။၁၃၇၅-ခုႏွစ္ကေတာ႔
ဘယ္ေသာအခါမွျပန္လာေတာ႔မည္မဟုတ္သျဖင္႔
၁၃၇၅-ခုႏွစ္ကုိ မိမိတုိ႔ ေနာက္တစ္ဖန္ စီမံခန္႔ခြဲ၍
မရႏႈိင္ေတာ႔ပါ။  

၁၃၇၅-ခုႏွစ္သည္အတိတ္ျဖစ္သြားပါသည္။
၁၃၇၅-ခုႏွစ္သည္သမုိင္းျဖစ္သြားပါသည္။
၁၃၇၅-ခုႏွစ္သည္သင္ခန္းစာျဖစ္သြားပါသည္။
၁၃၇၅-ခုႏွစ္သည္အေတြ႕အႀကံဳျဖစ္သြားပါသည္။
 
၁၃၇၅-ခုႏွစ္သည္ ကုန္ဆုံးသြားပါသည္။
သုိ႔ေသာ္-အခ်ိန္သည္ ကုန္ဆုံးမသြားပါ။
အခ်ိန္ကုိရင္ဆုိင္ရပါဦးမည္။
အခ်ိန္ကုိေနာက္ထပ္ ဘယ္၍ဘယ္မ်ွရင္
ဆုိင္ရဦးမည္ကုိ မသိပါ။
အခ်ိန္ကုိနားလည္သလုိလုိရွိသည္။
သုိ႕ေသာ္ အခ်ိန္ကုိ မသိပါ။
အခ်ိန္ကုိသိသလုိလုိရွိသည္။
သုိ႔ေသာ္အခ်ိန္ကုိ နားမလည္ပါ။

တစ္လကၼ တစ္ေပ တစ္ကုိက္ တစ္မုိင္ စသည္တုိ႕
သည္ အလ်ားမဟုတ္ အနံမဟုတ္ အျမင္႔(ထု)
မဟုတ္ ပမာဏမ်ား အရြယ္အစားတန္ဖုိးမ်ားသာ
ျဖစ္ၾကသည္။

တစ္စကၠန္႔ တစ္မိနစ္ တစ္နာရီ တစ္ရက္ တစ္လ
တစ္ႏွစ္ စသည္တုိ႔သည္ အခ်ိန္မဟုတ္အခ်ိန္၏
ပမာဏမ်ား အခ်ိန္၏ အမွတ္အသားမ်ားသာျဖစ္
သည္။အခ်ိန္သည္ မည္သည့္အရာေပနည္း။

                      ( က )
အခ်ိန္သည္ အတိတ္မွပစၥဳပၸန္ ၊ပစၥဳပၸန္မွအနာဂါတ္
ေတာက္ေလ်ာက္ ခရီးႏွင္ေနသည္။အခ်ိန္ကုိရပ္တန္႔
၍မရ ၊ရပ္တန္႔ဖုိ႔ မျဖစ္ႏႈိင္။ အခ်ိန္သည္ မည္သည့္
အရာကုိမ်ွ မွီခုိမႈ႕မရွိပဲ လြတ္လပ္စြာခရီးႏွင္ေနသည္။
အခ်ိန္သည္ ပကတိ ျဖစ္သည္။အခ်ိန္သည္ သက္ရွိ
သက္မဲ႔အရာအားလုံးကုိ ဝါးမ်ိဳဖ်က္ဆီးျပစ္သည္။

ဤအျမင္သည္ အရပ္ဖက္ အျမင္ျဖစ္သည္။
ဤအျမင္သည္ လူမ်ားစု၏ အျမင္ျဖစ္သည္။
ဤအျမင္သည္ သမားရုိးက် အျမင္ျဖစ္သည္။

                    ( ခ )
အခ်ိန္သည္ ႏႈိင္းရ ျဖစ္သည္။အခ်ိန္သည္စန္႔ထြက္
ႏႈိင္သည္။အခ်ိန္သည္ ကုိယ္ပုိင္ အခ်ိန္ ႏွင္႔ ႏႈိင္းရ
အခ်ိန္ ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။အခ်ိန္သည္ ေရြ႕လ်ားႏႈန္း
(အလ်ွင္)ကုိမွီခုိရသည္။အခ်ိန္သည္ အရာဝတၳဳတုိင္း
အတြက္ ပကတိ မဟုတ္ ႏႈိင္းရျဖစ္သည္။
      
ရႈ႕မွတ္သူႏွင္႔ ရႈ႕မွတ္ခံ၏ ႏႈိင္းရ အလ်ွင္သုည အေျခ
အေန၌သာ ရႈ႕မွတ္ခံ၏ အခ်ိန္ႏွင္႔ ရႈ႕မွတ္သူ ၏
အခ်ိန္တုိ႕တူညီမႈ႕ရွိႏႈိင္သည္။

ရႈ႕မွတ္ခံ ႏွင္႔ ရႈ႕မွတ္သူ ၏ ႏႈိင္းရအလ်ွင္သည္ တစ္
စကၠန္႔လ်ွင္ ကီလုိမီတာ ႏွစ္သိန္း ေျခာက္ေသာင္း
ျဖစ္လ်ွင္ ရႈ႕မွတ္ခံ၏ အခ်ိန္သည္ရႈ႕မွတ္သူ၏အခ်ိန္
ထက္ႏွစ္ဆပုိၾကာသည္။(photo-တြင္ၾကည့္ပါ)

ဆုိလုိသည္မွာ ရႈ႕မွတ္သူ၏အခ်ိန္ကုန္ဆုံးသြားေသာ္
လည္း ရႈ႕မွတ္ခံ၏ အခ်ိန္သည္ တစ္ဝက္သာ ရွိေသး
သည္။အခ်ိန္စန္႔ထြက္သည္ဟုဆုိသည္။အခ်ိန္စန္႔
ထြက္ျခင္းအက်ိဳးဟုေခၚသည္။
(Time delation effect)

ဤအျမင္သည္ အုိင္းစတုိင္း၏အျမင္ျဖစ္သည္။
ဤအျမင္သည္ဒီတာမနစ္စတစ္သိပၸံအျမင္ျဖစ္သည္။
ဤအျမင္သည္ရီေလတီဗီတီသီအုိရီအျမင္ျဖစ္သည္။
(deterministic science)(relativity theory)
                
                   ( ဂ )
ကရဏံ ကာေရာ ၊ ကာေရာ ဧဝ ကာေလာ။
ကရဏံ-ျပဳျခင္း ၊ကာေရာ-ျပဳျခင္း ၊ ကာေရာ ဧဝ-
ျပဳျခင္းသည္ပင္ ၊ ကာေလာ-ကာလမည္၏။
ဤသုိ႔ သဒၵါဆရာတုိ႔ဝိၿဂိဳဟ္ျပဳသည္ဟုဆုိ၏။

ကာလ ဟူသည္ ျဖစ္ျခင္း ပ်က္ျခင္း ဟူေသာ ႀကိယာ
ပင္ျဖစ္သည္။ျဖစ္ျခင္း ပ်က္ျခင္း၏တည္ရာျဖစ္တတ္
ပ်က္တတ္ေသာ အရာဝတၱဳမ်ားကုိ ေဒသ ဟုေခၚ၏။

အေၾကာင္းတရားမ်ားျပည့္စုံညီညြတ္ေသာအခါ
ခႏၶာ နာမ္ ရုပ္ တုိ႔သည္ ျဖစ္ေပၚ လာရ ေပသည္။
ခႏၶာ နာမ္ ရုပ္ တုိ႔၏ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင္႔သာလ်ွင္ အခ်ိန္
သည္ျဖစ္ေပၚလာရေပသည္။

ခႏၶာနာမ္ ရုပ္ တုိ႔ ျဖစ္လ်ွင္သံသရာျဖစ္သည္္။
ခႏၶာ နာမ္ရုပ္ တုိ႔ မျဖစ္လ်ွင္ သံသရာမျဖစ္ ။
သံသရာျဖစ္လ်ွင္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။
သံသရာမျဖစ္လ်ွင္ အခ်ိန္မျဖစ္။
သံသရာမွလြတ္လ်ွင္အခ်ိန္မွလြတ္သည္။
သံသရာမွမလြတ္လ်ွင္အခ်ိန္မွမလြတ္။
ဤသည္တုိ႔မွာရႈ႕မွတ္သူတုိ႔၏ ကုိယ္ပုိင္အခ်ိန္မ်ား
ကုိသာဆုိလုိပါသည္။
္
အခ်ိန္သည္ သတၱဝါကုိစား၏။
အခ်ိန္သည္ အခ်ိန္ကုိစား၏။
ရဟႏၲာသူျမတ္သည္ အခ်ိန္ကုိစား၏။  

ကံႏွင္႔ကိေလသာ သည္ ခႏၶာနာမ္ရုပ္တုိ႔ကုိျဖစ္ေစ၏။
ကံႏွင္႔ကိေလသာ သည္ သံသရာကုိ ျဖစ္ေစ၏။
ကံႏွင္႔ကိေလသာ သည္ အခ်ိန္ကုိ ျဖစ္ေစ၏။

အရွင္ဇနကာဘိဝံသ၏ သၿဂၤ ိဳဟ္ဘာသာဋီကာ၌--
အႏုသယကိေလသာသည္ ဥပါဒ္ ဌီ ဘင္ အားျဖင္႔
အထင္အရွားမရွိေခ်။ဥပါဒ္ ဌီ ဘင္ အားျဖင္႔အထင္
အရွားရွိေသာအခါ အႏုသယ မဟုတ္။ပရိယု႒ာန
ကိေလသာျဖစ္ပါသည္။-------
အႏု အႏု ၊အစဥ္တစုိက္။သႏၲာေန ၊ရုပ္နာမ္ခႏၶာအ
စဥ္၌ ။ေသႏၲိ ၊ကိန္းဝပ္တည္ေနတတ္ကုန္၏။ဣတိ၊
ထုိ႔ေၾကာင္႔။အႏုသယ ၊အႏုသယမည္ကုန္၏။

တစ္ဖန္ ဆရာႀကီးဦးေရႊေအာင္၏ အတၲဝါဒမွအနတၲ
ဝါဒသုိ႔ တြင္ အႏုသယ ဟူသည္ထုိထုိပုဂၢိဳလ္တုိ႔၏
အဇၥ်တၲသႏၲာန္၌ အၿမဲကိန္းေနေသာသေဘာျဖစ္ပါ
သည္။ဤေနရာ၌ ကာလ ႏွင္႔ပါတ္သက္၍ အထူးဆုိ
ရန္ရွိပါသည္။ပရိဏာမီကာလ ႏွင္႔ ကူဋ႒ာယီကာလ
ဟူ၍ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါသည္။

ပရိဏာမီကာလသည္ ျဖစ္တည္ပ်က္ သေဘာႏွင္႔
ယွဥ္သျဖင္႔ အတိတ္ ပစၥဳပၸန္ အနာဂါတ္ ဟူ၍အပုိင္း
အျခားျပဳေကာင္းေသာ ကာလ ျဖစ္ပါသည္။

ကူဋ႒ာယီကာလကုိ ထာဝရပစၥဳပၸန္ ဟူ၍လည္းဆုိ
ပါသည္။ဘာဝမုခ ဟူ၍ အျဖစ္တရားတုိ႔၏ ႏႈတ္ခမ္း
ဝ ဟုလည္းဆုိပါသည္။

ပရိဏာမီကာလျဖင္႔ ပရိယု႒ာနကိေလသာကုိတုိင္း
တာႏႈိင္ပါသည္။ကူဋ႒ာယီကာလျဖင္႔ အႏုသယကိ
ေလသာကုိတုိင္းတာႏႈိင္ပါသည္။ထုိ႔ေၾကာင္႔ ပရိယု
႒ာနကိေလသာသည္ သတၲဝါတုိ႔၏ သႏၲာန္၌အၿမဲ
မရွိေသာကိေလသာျဖစ္၍ အႏုသယကိေလသာ
သည္ သတၲဝါတုိ႔၏ သႏၲာန္၌ ထာဝရပစၥဳပၸန္အေန
ျဖင္႔ အၿမဲရွိေသာကိေလသာျဖစ္ပါသည္။

သံသရာဆုိသည္ကား---
တစ္ေယာက္တစ္ေယာက္ေသာ သတၱဝါဟု ေခၚေဝၚ
အပ္ေသာ ခႏၶာ ,အာယတန ,ဓာတ္ ,တုိ႔၏ အနမတဂၢ
သံသရာ ကာလ၌ ဘဝအဆက္ဆက္ ကမၻာအဆက္
ဆက္အားျဖင့္ မျပတ္မလပ္ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားလ်ွက္
ေနေသာ အစဥ္သည္ သံသရာမည္၏။
(လယ္တီနိဗၺာန္-မွ)                                       

သံသရာဆုိသည္ မွာ အစမထင္သည့္အလြန္ရွည္
လ်ားလွေသာ အဓြန္႔ ရွိသည့္ ကာလ ျဖစ္သည္။
ိ
ႏွစ္သစ္ကူး ဆုေတာင္း-----
ႏွစ္ေဟာင္းကုန္၍ ႏွစ္သစ္ကူးလ်ွင္ တစ္ဦးခ်င္းျဖစ္ေစ
အစုလုိက္အဖြဲ႕လုိက္ျဖစ္ေစ ႏွစ္သစ္ကူးဆုေတာင္း
အျဖစ္ မိမိ၊မိမိတုိ႔ဆႏၵရွိရာျဖစ္လုိသည္မ်ားကုိေတာင္း
ခံဆႏၵျပဳေလ႔ရွိၾကသည္။

ဆုေတာင္းမႈ႕ကုိ အပုိလုပ္ငန္း ဟုအျမင္မရွင္း သူမ်ား
ကယူဆပါသည္။လက္ေတြ႕ပဓာနဝါဒ သမားမ်ားက
လက္ေတြ႕က်က် ေဆာင္ရြက္မႈ႕မွအပ အျခားေသာ
အရုိအေသေပးျခင္း ဆုေတာင္းျခင္း အမ်ွေပးေဝျခင္း
သာဓုေခၚျခင္း စေသာလုပ္ငန္းမ်ားကုိအပုိအမုိလုပ္
ငန္းမ်ားအျဖစ္ ရႈ႕ျမင္တတ္ေလ႔ရွိၾကသည္။

ဆုေတာင္းျခင္းသည္အပုိလုပ္ငန္းမဟုတ္ပါ။
လုပ္နည္းလုပ္ဟန္မွန္ကန္မႈ႕ရွိဖုိ႔ေတာ႔လုိပါသည္။
ႏွစ္သစ္ကူးေျပာင္းရုံမ်ွျဖင္႔ ဆုေတာင္းမႈ႕ ျပဳလုပ္ျခင္း
သည္မွန္ကန္မႈ႕မရွိပါ။

ဆုေတာင္းျခင္းအမႈ႕မျပဳမီ ေကာင္းမႈ႔ကုိျပဳရပါမည္။
ထုိထုိေကာင္းမႈ႕၏အားေလ်ာ္စြာေကာင္းက်ိဳးရ႐ွိမည္
မွာလည္း ဧကန္ပင္ျဖစ္ေပသည္။
မိမိျဖစ္လုိသည္ ကုိ ဆုေတာင္း ယူရျခင္းမွာ ထုိထုိ
ေကာင္းမႈ႕၏ အက်ိဳးေပး တည္ၿမဲေစဖုိ႔ ႏွင္႔ ဖရုိဖရဲ
မျဖစ္ေစဖုိ႔ျဖစ္ပါသည္။

မႏၲေလးသုိ႕ေရာက္လုိသူသည္ မႏၲေလးသုိ႕ဦးတည္
သြားဖုိ႕လုိပါသည္။ရန္ကုန္သုိ႔ ေရာက္လုိသူသည္
ရန္ကုန္သုိ႕ဦးတည္သြားဖုိ႕လုိပါသည္။

ခရီးသြားသည္ဆုိရုံမ်ွျဖင္႕မိမိေရာက္လုိေသာပန္းတုိင္
ကုိေရာက္မည္မေရာက္မည္မွာမေသျခာေပ။
သံသရာခရီးသည္ အသြားခက္လွသျဖင္႔မေရာက္ဖုိ႔
ကပုိမ်ားပါလိမ္႔မည္။

မည္သူမဆုိမိမိရလုိျဖစ္လုိေသာဆုကုိေကာင္းမႈ႕ျပဳ
ၿပီးတုိင္းေတာင္းယူႏႈိင္သည္။သုိ႔ေသာ္သာသနာတြင္း
သားမ်ားအေနျဖင္႔ ခႏၶာနာမ္ရုပ္ တုိ႔မျဖစ္ရာနိဗၺာန္ကုိ
သာေတာင္းယူသင္႔ေပသည္။

နိဗၺာန္ကုိျမင္ႏႈိင္ေရာက္ႏႈိင္ေသာကုသုိလ္မွာမုခ်အား
ျဖင္႔ မဂ္ကုသုိလ္သာျဖစ္ပါသည္။သုိ႔ေသာ္လည္းနိဗၺာန္
သည္ ကုသုိလ္အားလုံးႏွင္႔အေလ်ာ္ျဖစ္သျဖင္႔မည္
သည့္ကုသုိလ္ကုိျပဳျပဳနိဗၺာန္ကုိဆုေတာင္းသျဖင္႔
လ်ွင္ျမန္ေစာစြာရႏႈိင္ေရာက္ႏႈိင္ပါသည္။

ေသာက္ေတာ္ေရတစ္ခြက္ကပ္လွဴသည့္ကုသုိလ္
ကလည္းနိဗၺာန္အက်ိဳးကုိေပးႏႈိင္ပါသည္။ဆုေတာင္း
ေသာအခါ၌စိတ္ပါလက္ပါျဖစ္ဖုိ႔သာအေရးႀကီးသည္။
ထုံးတမ္းစဥ္လာအရဆုေတာင္းျခင္းသူတစ္ပါးတုိက္
တြန္းခ်က္အရဆုေတာင္းျခင္းအစရွိသည့္စိတ္အား
မထက္သန္သည့္ဝတ္တရားေက်ဆုေတာင္းျခင္းကုိ
စိတ္ထက္သန္လာေအာင္ျပဳျပင္ေပးဖုိ႔လုိပါသည္။

တစ္ေယာက္တစ္ေယာက္စီ၏သံသရာထဲတြင္ကုသုိလ္
ႏွင္႔အကုသုိလ္တုိ႔သည္မေရမတြက္ႏႈိင္ေလာက္ေအာင္
္ပင္ အလြန္႔အလြန္အေျမာက္အမ်ား ထာဝရပစၥဳပၸန္
အေနျဖင္႔ ထာဝစဥ္ကပ္လ်ွက္လုိက္ပါကာ ခဏပစၥဳပၸန္
အေနျဖင္႔ခႏၶာ နာမ္ ရုပ္မ်ား ကုိတရစပ္အလုအယက္
မရပ္မနားထုတ္လုပ္ေနၾကပါသည္။

ထာဝရပစၥဳပၸန္အေနျဖင္႔လုိက္ပါလာေသာကမၼသတၲိ
မ်ားႏွင္႔အႏုသယကိေလသာမ်ားမွာခႏၶာနာမ္ရုပ္တုိ႔
၏အနိစၥလကၡဏာျဖစ္ေသာ ဥပါဒ္ ဌီ ဘင္ (ျဖစ္
တည္ ပ်က္ )သေဘာမရွိပဲ ခႏၶာ နာမ္ရုပ္ တုိ႔ကုိ အ
ေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ ထုတ္လုပ္ေပးႏႈိင္စြမ္း အ
ျပည့္ရွိၾကပါသည္။

ကုသုိလ္ႏွင္႔အကုသုိလ္ ကမၼသတၱိမ်ားတြင္ခႏၶာနာမ္
ရုပ္ ကုိထုတ္လုပ္ႏႈိင္သည့္သတၱိ( reproductive
power )အျပည့္အဝပါရွိပါသည္။

သုိ႔ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔---
ကုသုိလ္ႏွင္႔အကုသုိလ္ ကမၼသတၱိမ်ားမွာလည္း
အခ်ိန္တန္လ်ွင္ရင္႔မွည့္၍ ခႏၶာ နာမ္ ရုပ္မ်ား ကုိထုတ္
လုပ္ရသည့္ ဧကန္ျဖစ္တန္စြမ္းပါရွိေနသျဖင္႔ အခ်ိန္
မွလြတ္ကင္းေသာ ကာလဝိမုတ္ တရားမ်ားမဟုတ္ပဲ
အခ်ိန္မွမလြတ္ကင္းသည့္ တရားမ်ားသာျဖစ္ပါသည္။

ကုသုိလ္ပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း သံသရာဝဋ္အတြင္း၌
အက်ိဳးေပးမႈ႕ကုိစိတ္အားထက္သန္မိေခ်က ခႏၶာ
နာမ္ရုပ္မ်ားျဖစ္ပြားလ်ွက္ ပါရမီကုသုိလ္အားေလ်ာ႔
၍နိဗၺာန္ခရီးမေပါက္ေျမာက္ပဲရွိတတ္သည္။ေႏွာင္႔
ေႏွးၾကန္႔ၾကာမႈ႕ျဖစ္ေစတတ္သည္။

ခႏၶာ နာမ္ ရုပ္ တုိ႔ျဖစ္ပြားလ်ွင္ အႏုသယကိေလသာ
သည္ သံသရာဝဋ္လည္ေစမည့္ကုသုိလ္ႏွင္႔အကုသုိလ္
ကုိမရပ္မနားအတြင္လုပ္ေတာ႔သည္။ဤသုိ႔ျဖင္သံသ
ရာဝဋ္လည္ေစမည့္ ကံ သစ္မ်ားထိန္းမႏုိင္သိမ္းမရ
ျဖစ္ပြားကာ ျခာျခာလည္လ်ွက္သံသရာ႔သစ္ငုတ္ျဖစ္
တတ္သည္။

သုိ႔ျဖစ္ရာ-ေသးေသးႀကီးႀကီး မည္သည့္ကုသုိလ္
ေကာင္မႈ႕မ်ိဳးကုိမဆုိ ျပဳလုပ္ၿပီးတုိင္း သံသရာမွလြတ္
ေျမာက္ရာ (သုိ႔) ကာလ ၊ေဒသမွလြတ္ေျမာက္ရာ
နိဗၺာန္ ဆုႀကီးကုိ စိတ္အားထက္သန္စြာေတာင္းယူ
သင္႔ပါသည္။ပါရမီရင္႔က်က္လာပါကနိဗၺာန္ကုိမလြဲမ
ေသြ႐ရွိမည့္အျပင္သံသရာခရီးသြားစဥ္ကာလ၌
လည္းသူေတာ္ေကာင္းဓာတ္ခံအျပည့္ျဖင္႔ေလာကဓံ
ံရွစ္ပါးကုိအႏႈိင္ရသူအၿမဲျဖစ္ႏႈိင္ပါသည္။

သုေမဓာ ရွင္ရေသ႔သည္ သတၱဝါမ်ားကုိသနားေတာ္
မူသျဖင္႔ သမၼာသေမၺာဓိ ဆုကုိပန္ဆင္ကာ ပါရမီျဖည့္
က်င္႔ရာ ကာလတစ္ေလ်ွာက္လုံး ျပဳျပဳသမ်ွေသာ
ကုသုိလ္မ်ား၏အက်ိဳးအျဖစ္ သမၼာသေမၺာဓိ
ဆုကုိသာရည္မွန္း၍ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ႔ျခင္းျဖစ္
သည္ကုိသတိမူၾကပါကုန္။

#ႏွစ္သစ္ကူး၌ေကာင္းမႈ႕ျပဳ၍ ဆုေတာင္းတတ္သူမ်ား
ျဖစ္ဖုိ႔ လုိပါသည္။
#ျပဳၿပီးကုသုိလ္မ်ားကုိအာရုံျပဳ၍ ဆုေတာင္းတတ္သူ
မ်ားျဖစ္ဖုိ႔ လုိပါသည္။
#သူတစ္ပါးျပဳ၍အမ်ွေပးေဝေသာကုသုိလ္မ်ားကုိ
သာဓုႏုေမာဒနာ ေခၚဆုိတတ္သူမ်ားျဖစ္ဖုိ႔လုိပါသည္။႔